دوره 10، شماره 19 - ( 7-1399 )
دوره 10 شماره 19 صفحات 67-49 |
برگشت به فهرست نسخه ها
Download citation:
BibTeX | RIS | EndNote | Medlars | ProCite | Reference Manager | RefWorks
Send citation to:
BibTeX | RIS | EndNote | Medlars | ProCite | Reference Manager | RefWorks
Send citation to:
Ghasemi M, Baharlou A. (2020). Criteria of Artistic Expression in the First and Second Half of Qajar Era with an Emphasis on the Murals of Royal Reception in Negarestan Palace and Nezamiyeh Mansion. mth. 10(19), 49-67. doi:10.29252/mth.10.19.49
URL: http://mth.aui.ac.ir/article-1-1479-fa.html
URL: http://mth.aui.ac.ir/article-1-1479-fa.html
قاسمی مرضیه، بهارلو علیرضا. معیارهای گفتمان هنری در نیمه اول و دوم عصر قاجار با تکیه بر ویژگیهای سبک‌شناختیِ دیوارنگاره صف سلام کاخ نگارستان و عمارت نظامیه نشريه علمي مطالعات تطبيقي هنر 1399; 10 (19) :67-49 10.29252/mth.10.19.49
مرضیه قاسمی* 
1، علیرضا بهارلو2
1، علیرضا بهارلو2
1- استادیار، دانشکده هنر و معماری، دانشگاه سیستان و بلوچستان، زاهدان. ، Mghasemi1505@arts.usb.ac.ir
2- دکتری هنر اسلامی، دانشکده هنر، دانشگاه تربیت مدرس، تهران.
2- دکتری هنر اسلامی، دانشکده هنر، دانشگاه تربیت مدرس، تهران.
چکیده: (4273 مشاهده)
دیوارنگاری، از رسانه‌های هنریِ شاخصِ عصر قاجار و عرصه‌ای مهم برای بازنمایی مضامین درباری و سلطنتی به شمار می‌آمده است. در این دوره، شمار زیادی از این آثار در کاخ‌ها و عمارت‌ها وجود داشته که هر چند بخش عمده آنها امروزه از میان رفته‌اند، در منابع مکتوب و تصویری می‌توان وصف آنها را مطالعه یا نگاره‌ای از این آثار را مشاهده کرد. نقاشی‌های دیواری صف سلام فتحعلی‌شاه در کاخ نگارستان و ناصرالدین‌شاه و درباریان او در عمارت نظامیه، در زمره همین آثار تاریخی و یادمانی قرار داشته‌اند. این دو دیوارنگاره، ویژگیهای منحصر به‌فردی را در حیطه تصویرگری و نمود شاخصه‌های بصریِ هنرِ نیمه اول و دوم قاجار به نمایش گذاشته و هر یک به نوعی، نماینده گفتمان تصویریِ این دو برهه تاریخی به حساب می‌آیند. پرسشی که در اینجا مطرح می‌شود این است که این دو اثر، در راستای بازنمایی چه ویژگیهای سبک‌شناختیِ منحصری از هنر قاجار هستند؟ و چه معیاری در گفتمان هنری آنها تفاوت ایجاد می‌کند؟ نتایج پژوهش که به شیوه تطبیقی و توصیفی- تحلیلی انجام گرفته، مبین آن است که هر دو نقاشی، با هدفِ تجسمِ قدرت مطلقه، اقتدار، جایگاه و منزلت شخص شاه و نمایش کثرت حامیان و تابعان او ترسیم شده‌اند. با این وجود، آنچه دو اثر فوق را از هم متمایز ساخته و هر یک را نماینده گفتمان هنری عصر خود می‌سازد، بُعد "معناشناسی" و "شبیه‌سازی" آنها است. این دو حیطه مفهومی، نخست به شکل قالب‌های آرمانی، قراردادی و تثبیت‌شده، و توصیفات قالبی و نمود خواست‌ها، با گرایش به همسانی و یکنواختی (از مقتضیات بُعد معناییِ نظام هنریِ نیمه اول حکومت قاجار)، در دیوارنگاره صف سلام نگارستان و سپس، به‌صورت مؤلفه‌هایی چون بازنمود عینی، ثبت ظواهر، تفاوت و تمایز، کاستن از خصلت نمادین آرایه‌ها، ظهور هویت‌های مستقل و تقویت عامل تشخص و تفرد پیکرها، در دیوارنگاره صف سلام نظامیه (بُعد شبیه‌سازی هنر در نیمه دوم این دوره) نمود می‌یابند.
نوع مطالعه: پژوهشي |
موضوع مقاله:
هنرهای تجسمی
ارسال پیام به نویسنده مسئول
| بازنشر اطلاعات | |
 |
این مقاله تحت شرایط Creative Commons Attribution-NonCommercial 4.0 International License قابل بازنشر است. |
