دوره 13، شماره 26 - ( 10-1402 )
دوره 13 شماره 26 صفحات 31-19 |
برگشت به فهرست نسخه ها
استادیار، پژوهشکده هنر فرهنگستان هنر، تهران. ، parvanehpourmajid@gmail.com
چکیده: (1546 مشاهده)
مقاله حاضر قصد دارد در حوزه زیباشناسی هم‌سنجانه نحوه نگرش دو تن از نظریه‌پردازان آغازین سینما را به دو طور مشخص در دو نوشته مجزای هر یک به مبحث خاص‌بودگی رسانه نشان دهد: یکی «لائوکوئون جدید» آرنهایم که فصل پایانی کتابی از او به نام فیلم به عنوان هنر است و دیگری مقاله «سبک و رسانه در تصاویر متحرک» که پانوفسکی نسخه نهایی آن را در دهه پنجاه میلادی پس از چند بار ویرایش منتشر کرد. پرسش مقاله آن است که لائوکوئون گوتهولد لسینگ چه تأثیری بر رویکرد آرنهایم و پانوفسکی به بحث خاص‌بودگی رسانه داشته است و چگونه هر یک از این دو متفکر با بهره‌گیری از سنت لائوکوئونی مقایسه هنرها به نتایجی متفاوت از هم رسیده‌اند. تمرکز آرنهایم بر جنبه‌های فرمالیستی سینما در مقام یک هنر مدرنیستی منجر بدان می‌شود که سینمای صامت را شکل غایی هنر سینما بشمارد و برای جوانبی اهمیت قایل شود که از قضا در چشم پانوفسکی چندان اهمیتی نمی‌یابند. پانوفسکی به دلیل توجهی که به جنبه مردمی هنر سینما دارد به عوض خصایص فرمال بر محتوا و معنا متمرکز می‌شود و بنابراین به رغم آرنهایم در عین تأکید بر خاص‌بودگی سینما حضور صدا در سینما را مغتنم می‌شمرد و می‌کوشد جنبه‌هایی دیگر از سینما را برجسته سازد. دستاورد نهایی این پژوهش نشان دادن ثمرات متفاوت دو تفکر نظری با دغدغه‌ای واحد درباره سینماست. هر دو متفکر ضمن آنکه در چارچوب تفکر لسینگی به مقایسه سینما و تئاتر رو می‌نهند، به نتایجی مغایر با هم می‌رسند. رویکرد این پژوهش زیباشناسی هم‌سنجانه است و در چارچوب هستی‌شناسیِ حاکم بر نظریات موسوم به نظریات دوره کلاسیک سینما دنبال می‌شود.
فهرست منابع
1. برادی، لی‌ئو و کوئن، مارشال (1396). نظریه و نقد فیلم 1: زبان سینما. تهران: حکمت سینا.
2. استم، رابرت (1383). مقدمه‌ای بر نظریه فیلم. ترجمه گروه مترجمان، به کوشش احسان نوروزی، تهران: سوره مهر.
3. ضابطی جهرمی، احمد (1377). بررسی و نقد نظریه سینمایی رودلف آرنهایم. فصلنامه هنر، (35)، 223-214.
4. پانوفسکی، اروین (1401). سبک و رسانه در تصاویر متحرک. ترجمه زهرا الوندی، مطالعات هنر و زیباشناسی، دوره دوم (3)، 151-136.
5. آرنهایم، رودلف (1355). فیلم به‌عنوان هنر. ترجمه فریدون معزی مقدم، تهران: امیرکبیر.
6. Arnheim. R. (1974) On The Nature of Photography, Critical Inquiry, 1 (1), 149- 181. [DOI:10.1086/447782]
7. Arnheim. R. (1992), To The Rescue of Art: Twenty-Six Essays, Berkeley: University of California Press. [DOI:10.1525/9780520911390]
8. Arnheim. R. (1997), Film Essays and Criticism, trans. Brenda Benthien, The University of Wisconsin Press: Wisconsin.
9. Białostocki. J. (1970). Erwin Panofsky (1892-1968): Thinker, Historian, Human Being, Simiolus: Netherlands Quarterly for the History of Art, 4 (2), 68-89. [DOI:10.2307/3780356]
10. Kyle, S. ed. (2022). Oxford Handbook of Film Theory, Oxford University Press: New York.
11. Lavin, I. (1995). "Introdution" in Three Essays on Style by Erwin Panofsky, ed. Irving Lavin, The MIT Press: Cambridge.
12. Levin, T. Y. (1996). Iconology at the Movies: Panofsky's Film Theory, The Yale Journal of Criticism, 9 (1) 27-55. [DOI:10.1353/yale.1996.0008]
13. Panofsky, E. (1954), Galileo as a Critic of the Arts, Springer. [DOI:10.1007/978-94-017-6203-8]
14. Panofsky, E. (2009). "Style and Medium in the Motion Pictures" in Film Theory and Criticism: Introductory Readings, eds., Leo Braudy & Marshall Cohen, seventh edition, Oxford University Press: New York.
15. Pavis, P. (2016). The Routledge Dictionary of Performance and Contemporary Theatre, trans. Andrew Brown, Routledge: New York. [DOI:10.4324/9781315721156]
16. Prange, R. (1994). "Stil und Medium. Panofsky 'On Movies'" in Erwin Panofsky: Beiträge des Symposions Hamburg 1992, hrsg. von Bruno Reudenbach, Berlin: Akademie Verlag.
17. Saks, L. (1997). Film Spectator of Film Auteur? Flâneurial Reinscriptions, Spectator, 18 (1), 24-37.
18. Schmitz, N. M. (2013) Arnheim versus Panofsky/ Modernismus versus Ikonologie. Eine exemplarische Diskursanalyse zum Verhältnis der Kunstgeschichte zum filmischen Bild. IMAGE. Zeitschrift für interdisziplinäre Bildwissenschaft, 9 (1), 85-104.
19. Wallenstein, S. O. (2010), Space, time, and the arts: rewriting the Laocoon, Journal of Aesthetics and Cutlture2 (1), 113. [DOI:10.3402/jac.v2i0.2155]
| بازنشر اطلاعات | |
 |
این مقاله تحت شرایط Creative Commons Attribution-NonCommercial 4.0 International License قابل بازنشر است. |