1- دانشجوی دکتری حکمت هنرهای دینی، دانشکدۀ دین و هنر، دانشگاه ادیان و مذاهب، قم. ، Bayat@shdu.ac.ir
2- استادیار، دانشکدۀ دین و هنر، موسسۀ آموزش عالی هنر و اندیشۀ اسلامی، قم.
2- استادیار، دانشکدۀ دین و هنر، موسسۀ آموزش عالی هنر و اندیشۀ اسلامی، قم.
چکیده: (88 مشاهده)
کیش مهر به عنوان یکی از ادیان ایران باستان، تأثیر بسزایی بر فرهنگ و ادیان بعد از خود و همچنین فرهنگ و هنر ایرانی داشته است. بررسی‌های تطبیقی انجام‌شده نشان می‌دهد که این تأثیرات هم در صورت و فرم و هم در معنا و مفهوم بروز و ظهور پیدا کرده‌اند. با توجه به اینکه باغ ایرانی، بهترین الگوی هم‌نشینی مکان و طبیعت در تاریخ معماری ایرانی شمرده می‌شود، این پژوهش قصد دارد که با توجه به جایگاه ویژۀ طبیعت در این کیش، ردپای این آیین کهن را در کالبد و روح باغ ایرانی ردیابی نماید. در این پژوهش با روش توصیفی- تحلیلی و بررسی تطبیقی دو موضوع کوشش می‌گردد با واکاوی دقیق اسناد و متون کهن، بررسی نمادها و نقوش برجای مانده در باغ‌های ایرانی و همچنین اتکاء به پژوهش‌های انجام شده در حوزه‌های باستان‌شناسی، دین‌پژوهی و معماری، بازخوانی عناصر تشکیل‌دهندۀ باغ ایرانی و شاخصه‌های برجستۀ کیش مهر صورت پذیرد. این پژوهش به دنبال پاسخی برای این پرسش است که تا چه حد حکمت شکل‌گیری صورت و معنای آنچه در در باغ ایرانی اتفاق می‌افتد با مفاهیم رازآمیز این کیش هم‌خوانی دارد؟ به همین منظور در گام نخست، به بازخوانی عناصر و شاخصه‌های برجستۀ باغ ایرانی و کیش مهر پرداخته و سپس با تطبیق و مقایسۀ این دو حوزه، تناظرها و هم‌خوانی‌های میان آن‌ها کشف می‌شود. نتایج حاصل از پژوهش نشان می‌دهد که عناصر تشکیل‌دهنده و موجود در باغ ایرانی، یعنی آب، دیوار پیرامونی، درختان، کوشک، نظم و همچنین مفاهیم سیر و سلوک، مفهوم بالا و پائین، تقدس و عدد چهار نه تنها از نظر معنا و حتی از نظر صورت بر مبانی کیش مهر منطبق هستند، علاوه بر این می‌توان نتیجه گرفت که باغ ایرانی تجلی‌گاه مناسک و آئین‌های کیش مهر نیز به شمار می‌رود.
شماره‌ی مقاله: 7
نوع مطالعه: پژوهشي |
موضوع مقاله:
معماری و ....
ارسال پیام به نویسنده مسئول
| بازنشر اطلاعات | |
 |
این مقاله تحت شرایط Creative Commons Attribution-NonCommercial 4.0 International License قابل بازنشر است. |
