Ahmadi Tavana A, Almasi F. The Issue of Succession in the Illustrated Shahnamehs of the Three Timurid Princes (Shahnamehs of Baysunghur, Ibrahim Sultan and Mohammad Juki). mth 2023; 12 (24)
URL:
http://mth.aui.ac.ir/article-1-1907-fa.html
احمدی توانا اکرم، الماسی فتانه. مسئله جانشینی در شاهنامههای مصور سه شاهزاده تیموری (شاهنامههای بایسنقری، ابراهیم سلطان و محمد جوکی). نشريه علمي مطالعات تطبيقي هنر. 1401; 12 (24)
URL: http://mth.aui.ac.ir/article-1-1907-fa.html
1- مربی، دانشکده هنر، دانشگاه فنی دختران تهران ولی عصر (عج). ، A_Ahmaditavana@yahoo.com
2- مربی، دانشکده هنر، دانشگاه علم و فرهنگ، تهران.
چکیده: (336 مشاهده)
در حکومتهای مختلف و در دوره زمامداری حاکمان متفاوت در ایران، پذیرش متن سیاسی و شاهانه شاهنامه و افزودن معانی تازه از طریق تصاویر نوعی مشروعیت سیاسی – فرهنگی برای سفارشدهندههای شاهنامههای مصور همراه داشت. در دوره تیموری و حکومت شاهرخ سه فرزند او که در پایتخت یا در نواحی دیگر به عنوان حاکمان محلی کتابخانههای فعال برای مصورسازی کتاب داشتند، سفارش شاهنامه مورد توجه ویژه بود. ابراهیم سلطان در شیراز، بایسنقر و محمد جوکی در هرات هر کدام در کتابخانههای خود نسخه خطی شاهنامه با شباهتها و تفاوتهایی سفارش دادند. این شاهنامهها از وجوه مختلف قابل بحث اند. هدف از پژوهش حاضر دریافت میزان تمایل این شاهزادهها به جانشینی پدر است چرا که هر سه پیش از پدر از دنیا رفتند و هرگز دستشان به تاج و تخت پادشاهی نرسید. پژوهش حاضر در پی پاسخ به این پرسشهاست: در چه موقعیتی هر سه شاهزاده تیموری( فرزندان شاهرخ) شاهنامههای مصور سفارش دادهاند؟ چگونه توسط موضوعات نگارههای شاهنامههای مصور میتوان به انگیزهی پادشاهی و جانشینی پدر پی برد؟ با فرض پذیرفتن این که شاهنامههای مصور متأثر از زمینههای پیدایش خود هستند چگونه میتوان نگارهها را در این راستا تحلیل کرد؟ و در نهایت چرا سفارشدهندگان از شاهنامه برای بیان آرزوی خویش بهره بردهاند؟ در این پژوهش با روش توصیفی _ تحلیلی، به مطالعه تطبیقی نگارههای این سه شاهنامه پرداخته شده و جمعآوری اطلاعات به صورت اسنادی و کتابخانهای بوده است. در پایان یافتهها نشان میدهند که شاهنامههای برادران تیموری با داستانهایی که برای مصور شدن انتخاب کردهاند، به شکلی بیانیه سیاسی سفارشدهندگان و نشاندهنده ذهنیت آنها نسبت به مساله جانشینی و در نهایت پادشاهی هستند.
شمارهی مقاله: 3
نوع مطالعه:
پژوهشي |
موضوع مقاله:
هنرهای تجسمی