دوره 12، شماره 24 - ( 12-1401 )
دوره 12 شماره 24 صفحات 79-63 |
برگشت به فهرست نسخه ها
Download citation:
BibTeX | RIS | EndNote | Medlars | ProCite | Reference Manager | RefWorks
Send citation to:
BibTeX | RIS | EndNote | Medlars | ProCite | Reference Manager | RefWorks
Send citation to:
Rezazadeh Khadem M, Ahmadi V. Comparison the Model of Architectural Traditionalism with the Language of Christopher Alexander's Pattern (An Approach to Developing a Process-Oriented, the System of Traditional Architectural Pattern). mth 2023; 12 (24) :63-79
URL: http://mth.aui.ac.ir/article-1-1906-fa.html
URL: http://mth.aui.ac.ir/article-1-1906-fa.html
رضازاده خادم مهرداد، احمدی وحید. تطبیق الگوی سنت گرایی معماری با زبان الگوی کریستوفر الکساندر (رهیافتی بر تدوین فرآیند محور، نظام الگوی سنتی معماری). نشريه علمي مطالعات تطبيقي هنر. 1401; 12 (24) :63-79
1- دانشجوی دکترای تخصّصی گروه معماری، واحد مشهد، دانشگاه آزاد اسلامی، مشهد. ، mrezazadehkhadem@gmail.com
2- استادیار گروه معماری، واحد مشهد، دانشگاه آزاد اسلامی، مشهد.
2- استادیار گروه معماری، واحد مشهد، دانشگاه آزاد اسلامی، مشهد.
چکیده: (936 مشاهده)
در نیمه دوم قرن بیستم میلادی، از جمله جریان‌های مهمی که نقدی ماهوی را نسبت به بنیادهای نظری مدرن وارد نمود، مکتب سنت‌گرایان معنوی بود. نوشته‌های ایشان در حوزه هنر، علی‌رغم اینکه در تبیین جایگاه هنرمند و ریشه‌های باطنی و مبانی حاکم بر آثار معماری سنتی، از نخستین و پراهمّیّت ترین گام‌های محقّقان غیرغربی تا به امروز محسوب می‌شد؛ امّا به سبب فیلسوف بودن و جامعیّت رویکرد غالب این متفکّران، شاهد نگاه کلّی به ماهیت الگوهای هنر و معماری سنتی بودیم که کم‌تر در حوزه روش‌شناسی، به چگونگی تحقّق مبادی سنت در چهارچوب یک اثر در زمینه خاص زمانی و مکانی خود پرداخته است. وجود این ابهام؛ بیش‌ازپیش، به فضای آشفته حاکم بر مطالعات نظری معاصر تاریخ معماری از منظر سنتی و چهارچوب انتظام بخش حاکم بر آن دامن‌زدن است. از دیگر سو و در همین زمان، شاهد ظهور محقّقانی متخصّص چون کریستوفرالکساندر بوده که در نقد رویکرد مدرن، به تبیین روشمندتر، عینی‌تر و فرایند نگرتر از الگوها در زمینه طرّاحی معماری دارای کیفیت همّت گماردند. پژوهش پیشِ رو در تلاش است با بهره‌گیری از روش تحقیق مطالعات تطبیقی و شیوه الگوی جرج بِرِدی، به مقایسه دو نظام الگویی مذکور و بیان نقاط اشتراک و افتراق این دو دیدگاه در سه محور کلی ماهیت، ساختار و سازوکار بپردازد. سپس با در نظر گرفتن ویژگی های ممتاز و مرتبط هرکدام با مسئله تحقیق و تنظیم چهارچوب سه گانه تحلیلی (سلسله افعال ساختارمندی، اعمال و ترجمان)، در تلاش است تا تطبیق بیان خوانا و فرآیندگونه الکساندر با ساختار معنایی حاکم بر الگوی معماری سنتی، امکان توانمندسازی و وضوح بیش‌تر نظام الگویی سنت‌گرایان معنوی در قالب شبکه نظام الگوهای سه‌گانه انسانی (فضایل ذاتی معمار)، فعلی (کیفیات فعلی) و کالبدی (خصلت های روحانی، رمزگرایانه و زیباشناسانه) میسر سازد.
نوع مطالعه: پژوهشي |
موضوع مقاله:
معماری و ....
فهرست منابع
1. ارباب‌زاده، مرجان؛ اعتصام، ایرج و مفیدی شمرانی، مجید (1399). معماری بومی ایران در خوانشی نوین از دهه چهل خورشیدی تاکنون. نشریه علمی باغ نظر، سال هفدهم (86)، 51-64.
2. اشرافی، نسیم (1399). گونه‌شناسی یا مرکز شناسی؟ (رویکردی نو در خوانش آثار معماری مبتنی بر انسان‌شناسی اسلامی). فصلنامه تحقیقات بنیادین علوم‌انسانی، (پیاپی21)، 59-83.
3. اصلان، ع (1385). پلورالیسم دینی، راه‌های آسمان، کثرت ادیان از نگاه جان هیک و سید حسین نصر. (ترجمه انشاا... رحمتی)، تهران: نقش‌جهان.
4. الکساندر،ک (1386). معماری و رازجاودانگی.(ترجمه مهرداد قیومی بیدهندی)، تهران: انتشارات دانشگاه شهید بهشتی.
5. الکساندر،ک (1390). سرشت نظم (ساختارهای زنده در معماری). (ترجمه ر. سیروس صبری و ع. اکبری)، تهران: انتشارات پرهام نقش.
6. بورکهارت، ت (1365). هنر اسلامی، زبان و بیان. ترجمه م. رجب نیا، تهران: انتشارات سروش.
7. بورکهارت، ت (1369). هنر مقدس (اصول و روش‌ها). (تدوین م. حسینی زاده و ترجمه ج. ستاری)، تهران: سروش.
8. حجت، ع (1394). سنت سنت‌گرایان و سنت‌گرایی معماران. نشریه هنرهای زیبا، دوره بیستم (1)، 5-16.
9. خاک زند، مهدی و حسینی کیا، محمدمهدی (1393). دستیابی به زبان الگوی ایرانی - اسلامی طرّاحی محیط و منظر. فصلنامه علمی - پژوهشی شهر ایرانی‌اسلامی، (17)، 45-52.
10. دین‌پرست، م (1385). علم دینی و سنتی از نگاه دکتر نصر. ذهن، 80-57.
11. رحمانی، مهسا (1396). شأن کیفیت در معماری اسلامی، با استناد به آراء ابن عربی. نشریه مطالعات معماری ایران (دو فصلنامه معماری ایرانی)، (12)، 67 - 82.
12. رحمانی، مهسا و نادرنژاد، امین (1392). بازشناسی توانایی (احساس) برای خلق یک معماری زنده با استناد به آرای کریستوفر الکساندر. نشریه صفّه، دوره بیست و سوم (62)، 7 - 18.
13. سلطانی، مهرداد؛ منصوری، امیر و فرزین، احمدعلی (1391). تطبیق نقش الگو و مفاهیم مبتنی بر تجربه در فضای معماری. فصلنامه علمی - پژوهشی باغ نظر، سال نهم (21)، 3-14.
14. سیدی ساروی، مجید؛ پورمند، حسنعلی و ابوئی، رضا (1397). تبیین الگوی سبک‌شناسی معماری اسلامی (با نگاه به آرای سنت‌گرایان). دوفصلنامه معماری اقلیم گرم و خشک (دانشگاه یزد)، سال ششم (8)، 101-117.
15. شریف، ح و محمدعلی نژاد، ف (1391). زبان الگو و روان‌شناسی شناختی. نشریه صفه، (56)،23-40.
16. شوان، ف (1390). اصول و معیارهای هنر (هنر و معنویت: مجموعه مقالاتی در زمینه حکمت هنر). ترجمه و گردآوری انشاا... رحمتی، تهران: مؤسّسه تألیف، ترجمه و نشر آثار هنری (متن) و فرهنگستان هنر، 147-103.
17. شهبازی چگنی، ب؛ دادخواه، ک و معینی، م (1393). بررسی نقش الگوهای هویت پرداز در هویت معماری معاصر ایران. دوفصلنامه علمی - پژوهشی مطالعات تطبیقی هنر، سال چهارم (8)، 113-122.
18. طالبان، م (1384). معضل آزمون استدلال علّی در تحقیقات تطبیقی - تاریخی. دوفصلنامه مسائل اجتماعی ایران. دانشکده ادبیات و علوم‌انسانی دانشگاه خوارزمی، سال سیزدهم (50 و 51)، 142-123.
19. فرشچیان، ا و شجاری، م (1396). بررسی و نقد دیدگاه دکتر نصر در باب معماری اسلامی و ویژگی‌های آن. نشریه حکمت معاصر، سال هشتم (3)، 91-110.
20. قاسمی، ح و دیگران (1399). مرجع پژوهش. تدوین ح. قاسمی، تهران: انتشارات اندیشه آرا.
21. قدیم زاده، س (1401). چالش‌های کاربست اندیشه سنت‌گرا و ضرورت بازاندیشی در معماری معاصر ایران. فصلنامه مطالعات ملی، سال بیست و سوم (2)، 139-160.
22. قنواتی، ف و مشایخ، ج (1401). بنیان‌های روش‌شناختی مطالعات تطبیقی سیاست‌گذاری علم، فنّاوری و نوآوری درایران. فصلنامه علمی - پژوهشی سیاست علم و فنّاوری، سال پانزدهم (2)، 93-108.
23. قیومی بیدهندی، م (1390). گفتارهایی در مبانی و تاریخ معماری و هنر. تهران: شرکت انتشارات علمی و فرهنگی.
24. کاتسینگر، ج (1388). تفرّج در باغ حکمت (توصیّه به جویندگان حقیقی معنا): تأمّلاتی بر تعالیم معنوی فریتیوف شووان (شیخ عیسی نورالدین احمد). ترجمه م.صالحی، قم: مؤسّسه مرکز مطالعات ادیان و مذاهب.
25. کاشانی، ط. ع (1389). سنت‌گرایان. فرهنگ پژوهش، 168-145.
26. کیوان نژاد، ملیکا؛ تاج، شهره و صالحی، هما (1398). انطباق زبان الگو با معماری بومی روستایی ایران در راستای پایداری محیط (مطالعه موردی: دهستان لفور). فصلنامه علمی - پژوهشی جغرافیا (برنامه‌ریزی منطقه‌ای)، سال دهم (شماره 1)، 925-944.
27. مرادی، پ؛ کلهر نیا، ب و قنبری، ن (1397). ساختارگرایی و تأثیر آن بر شهرسازی. آمایش محیط، دوره یازدهم (شماره 42)، 187-211.
28. منصوری، ا و تیموری، م (1394). نقد آرای سنت‌گرایان معاصر در زمینه هنر و معماری اسلامی (باتکیه‌بر مفهوم سنت در تعریف معماری اسلامی). دوفصلنامه فیروزه اسلام (پژوهه معماری و شهرسازی اسلامی)، سال یکم (1)، 1-14.
29. مهاجری، ن و قمی، ش (1387). رویکردی تحلیلی بر نظریه‌های طراحی کریستوفر الکساندر (از یادداشت‌هایی بر ترکیب فرم و زبان الگو تا مفاهیم جدیدی از نظریه پیچیدگی). نشریه هویت شهر، سال دوم (2)، 56-45.
30. نجّار نژاد مشهدی، م؛ افضلیان، خ و سید الحسینی، م (1400). درک سرشت الگوهای ماندگار معماری ایران (با انطباق مفهوم ماندگاری از دیدگاه کریستوفر الکساندر بر الگوهای معماری)، دوفصلنامه اندیشه معماری، سال پنجم (9)، 1-18.
31. نصر، س (1374). یگانگی عمل و نظر معماری در سخن متفکّران معاصر. مجلّه آبادی، (49).
32. نصر، س (1375). هنر و معنویت اسلامی. مترجم ر. قاسمیان، تهران: دفتر مطالعات دینی هنر.
33. نصر، س (1380). معرفت و معنویت. ترجمه انشاا... رحمتی، تهران: دفتر پژوهش و نشر سهروردی.
34. نصر، س (1392). آرمان‌ها و واقعیت‌های اسلام. ترجمه انشاا... رحمتی، تهران: نشر سوفیا.
35. نصر، س (1370). اسلام سنتی. تدوین ن. قیصری، پژوهش‌نامه متین، 170-155.
36. نصر، س (1385). معماری اسلامی و هویت ایرانی. تدوین ح. طاهری، فصلنامه پنجره، 37-30.
37. نصر، س (1393). نیاز به علم مقدّس. تدوین ا.جلیلی، ترجمه حسن میانداری، قم: انتشارات طه.
38. نصر، س. ح (1383). اسلام و تنگناهای انسان متجدّد. ترجمه انشاا... رحمتی، تهران: دفتر پژوهش و نشر سهروردی.
39. Alexander, C. (2004). The Nature Of Order: An Essay On The Art Of Building And The Nature Of Universe. New York, USA: Oxford University Press.
40. Keeble, B. (1977). Tradition, Thought, Artist. Journal Of Comparative Religious Studies, 1-8.
41. Nasr, S. (1978). The Contemporary Muslim And The Architectural Transformation Of The Islamic Urban Environment: In Toward An Architecture In The Spirit Of Islam. Gouvieux, The Aga Khan Award For Architecture, France: The Aga Khan Foundation, Proceedings Of The Seminar Held In Aiglemont.1-5.
ارسال پیام به نویسنده مسئول
| بازنشر اطلاعات | |
 |
این مقاله تحت شرایط Creative Commons Attribution-NonCommercial 4.0 International License قابل بازنشر است. |
