دوره 11، شماره 21 - ( 2-1400 )                   دوره 11 شماره 21 صفحات 14-1 | برگشت به فهرست نسخه ها


XML English Abstract Print


Download citation:
BibTeX | RIS | EndNote | Medlars | ProCite | Reference Manager | RefWorks
Send citation to:

Khoubdel H, Nazeri A. Gender Representation in the Painting and Photography during the Naseri Era based on John Szarkowski's Theory. mth 2021; 11 (21) :1-14
URL: http://mth.aui.ac.ir/article-1-1548-fa.html
خوبدل حسن، ناظری افسانه. بازنمایی جنسیت در نقاشی و عکاسی عهد ناصری بر اساس نظریۀ جان سارکوفسکی. نشريه علمي مطالعات تطبيقي هنر. 1400; 11 (21) :1-14

URL: http://mth.aui.ac.ir/article-1-1548-fa.html


1- دانشجوی دکتری پژوهش هنر، دانشکده مطالعات عالی هنر و کارآفرینی، دانشگاه هنر اصفهان.
2- دانشیار، گروه نقاشی، دانشکده هنرهای تجسمی، دانشگاه هنر اصفهان. ، a.nazeri@aui.ac.ir
چکیده:   (6787 مشاهده)
هنر تصویری دوره ناصری، آمیزه‌ای از سنت نقاشی مکتب اول قاجار و رویارویی با دستاوردهای مدرن غربی؛ از جمله رسانه جدید عکاسی است. در واقع، بنیان مفهومی هنر تصویری این دوران را می‌توان محصول برهم‌کنش نیروهای مختلفی دانست که مسئله بازنمایی و همچنین بازنمایی جنسیت را تحت تأثیر قرار می‌دهند. هر چند در نقاشی عهد ناصری بازنمایی پیکر آدمی و مفاهیم جنسیتی آن همچنان موضوع و دغدغه اساسی است، لیکن این بازنمایی‌ها تفاوت‌هایی بنیادین با دوره‌های قبل از خود پیدا می‌کنند. پرسش اصلی این پژوهش، کیفیت بازنمایی جنسیت در نقاشی و عکاسی دوره ناصری و تفاوت‌های ماهیتی این دو نظام بازنمایی در ارائه تصویر جنسیت از این دوره است. برای پاسخ به این پرسش، از روش توصیفی ـ تحلیلی و همچنین تطبیق تاریخی استفاده شده و برای صورت‌بندی و تحلیل قابلیت‌ها و امکانات ویژه تصویر عکاسی در راستای بازنمایی متفاوت‌ترِ جنسیت نسبت به نقاشی، به نظریه هستی‌شناسی جان سارکوفسکی تکیه شده است. جامعه آماری مورد مطالعه، پیکرنگاری‌های درباری عهد فتحعلی‌شاه و مجموعه‌ای از نقاشی‌ها و عکس‌های دوره ناصرالدین‌شاه است که نمونه‌وار بوده و به شکل بارزی به بازنمایی جنسیت پرداخته‌اند. یافته‌های پژوهش نشان می‌دهند که عکاسی، نظامی متفاوت در بازنمایی جنسیت دوره ناصری پی می‌ریزد که تا پیش از آن در نقاشی ایرانی سابقه‌ای ندارد. دوربین عکاسی به واسطه مختصاتی همچون؛ درگیر بودن با "خود شیء"، "جزئیات"، "زمان"، "قاب" و "نقطه دید"، تصویری از جنسیت ارائه کرده که در تقابل با کلیشه‌های بازنمایی جنسیت در نقاشی، به جای آرمان‌گرایی بر گفتمانی واقع‌گرا استوار بود.
متن کامل [PDF 2081 kb]   (1001 دریافت)    
نوع مطالعه: پژوهشي | موضوع مقاله: هنرهای تجسمی

فهرست منابع
1. آقایی، عبداله و قادرنژاد، مهدی (1396). مَتاعِ پرسپکتیو: زمینه اقتصادی پیدایش پرسپکتیو خطی در نقاشی متأخر صفوی. باغ نظر، 89.
2. افشار، ایرج (1370). گنجینه عکس‌های ایران همراه تاریخچه ورود عکاسی به ایران. چاپ اول، تهران: فرهنگ ایران.
3. افشار مهاجر، کامران (1391). هنرمند ایرانی و مدرنیسم. چاپ دوم، تهران: دانشگاه هنر تهران.
4. باقری، آزاده (1399). "بررسی علل تغییر رویه در پیکرنگاری قاجار بر اساس آرای میخائیل باختین". پایان‌نامه کارشناسی ارشد، نقاشی. دانشکده هنرهای تجسمی، دانشگاه هنر.
5. بنیامین، والتر (1383). اثر هنری در عصر تکثیر مکانیکی. اکران اندیشه. ترجمه پیام یزدانجو. تهران: مرکز. 81-35.
6. پاکباز، رویین (1378). دایره‌المعارف هنر. چاپ اول، تهران: فرهنگ معاصر.
7. پانوفسکی، اروین (1398). پرسپکتیو به منزله صورت سمبلیک. ترجمه محمد سپاهی، چاپ اول، تهران: چشمه.
8. تاج‌السلطنه (1378). خاطرات تاج‌السلطنه. به کوشش مسعود عرفانیان، چاپ دوم، تهران: تاریخ ایران.
9. دیبا، لیلا (1378). تصویر قدرت و قدرت تصویر: نیت و نتیجه در نخستین نقاشی‌های عصر قاجار (1834-1785 م). ایران‌نامه، (67)، 452ـ423.
10. ذکاء، یحیی (1376). تاریخ عکاسی و عکاسان پیشگام ایران. چاپ اول، تهران: علمی فرهنگی.
11. ذکاء، یحیی (1382). زندگی و آثار استاد صنیع‌الملک ابوالحسن غفاری (1283-1229 ق.). چاپ اول، تهران: مرکز نشر دانشگاهی و سازمان میراث فرهنگی کشور.
12. سمسار، محمدحسن و سراییان، فاطمه (1382). کاخ گلستان (آلبوم‌خانه) فهرست عکس‌های برگزیده عصر قاجار. چاپ اول، تهران: کتاب آبان.
13. فلور، ویلم؛ چلکووسکی، پیتر و اختیار، مریم (1381). نقاشی و نقاشان دوره قاجاریه. ترجمه یعقوب آژند، چاپ اول، ایل شاهسون بغدادی.
14. گاردنر، هلن (1395). هنر در گذر زمان. گروه مترجمان، چاپ اول، تهران: آگه.
15. گرابار، اولگ (1389). تأملی در هنرهای قاجاری و اهمیت آن. ترجمه ولی‌الله کاوسی، گلستان هنر، 98-95.
16. لاری، مریم (1392). راز نگار، پژوهشی در تصویر زنان در سده سیزدهم. چاپ اول، تهران: پژوهشکده هنر.
17. محمدی وامقی، خدیجه (1386). "بازنمایی زنان در عکس‌های اواخر قرن 19 میلادی". پایان‌نامه کارشناسی ارشد، عکاسی. دانشکده هنرهای تجسمی، دانشگاه هنر.
18. مراثی، محسن (1379). نقاشان بزرگ و عکاسی. چاپ اول، تهران: دانشگاه شاهد.
19. معین‌الدینی، محمد (1394). بررسی رابطه بین حمایت فتحعلی‌شاه قاجار از هنر و استفاده سیاسی از آن. فصلنامه تخصصی علوم سیاسی، (30)، 140-117.
20. نجم‌آبادی، افسانه (1396). زنان سبیلو و مردان بدون ریش، نگرانی‌های جنسیتی در مدرنیته ایرانی. ترجمه آتنا کامل و ایمان واقفی، چاپ اول، تهران: تیسا.
21. نعمانی، شبلی (1395). شعرالعجم یا ادبیات منظوم ایران. ترجمه محمدتقی فخر داعی گیلانی، چاپ چهارم، تهران: مجلس.
22. هال، استوارت (1396). معنا، فرهنگ و زندگی اجتماعی. ترجمه احمد گل‌محمدی، چاپ سوم، تهران: نی.
23. یارشاطر، احسان (1383). شعر فارسی در عهد شاهرخ یا آغاز انحطاط در شعر فارسی. چاپ دوم، تهران: دانشگاه تهران.
24. Deren Coke, V. (1972). The Painter and the Photograph. University of New Mexico Press.
25. Diba, L. S. & Ekhtiar, M. (1998). From Workshop and Bazaar to Academy: Art Training and Production in Qajar Iran. Royal Persian Paintings: The Qajar Epoch, 1785-1925. Brooklyn Museum of Art in association with I. B. Tauris of London.
26. Hirsch, R. (2008). Seizing the Light: A Social History of Photography. McGraw-Hill.
27. Najmabadi, A. (2005). Women with Mustaches and Men without Beards. Gender and Sexual Anxieties of Iranian Modernity. University of California Press. [DOI:10.1525/9780520931381]
28. Najmabadi, A. (2007). Gendered Transformations: Beauty, Love, and Sexuality in Qjar Iran. Iranian Studies, 34, 89-102. [DOI:10.1080/00210860108701998]
29. Scharf, A. (1968). Art and photography. London: Penguin Books.
30. Scheiwiller, S. G. (2017). Liminalities of Gender and Sexuality in Nineteenth-Century Iranian Photography: Desirous Bodies. New York: Routledge, Taylor & Francis Group.
31. Szarkowski, J. (2007). The Photographer's Eye. New York: The Museum of Modern Art (second printing).
32. URL 1: https://collections.si.edu/search/results.htm?q=%2B%22Pope%2C+Arthur+Upham%2C+1881-1969%22 (access date: 2019/12/20).
33. URL 2: https://sova.si.edu/record/FSA.A.15?s= 2420&n=10&t=C&q=Photographers+--+New+York&i=2421 (access date: 2019/12/04).
34. URL 3: http://www.qajarwomen.org/fa/people/manifest.html (access date: 2019/12/05).

ارسال نظر درباره این مقاله : نام کاربری یا پست الکترونیک شما:
CAPTCHA

ارسال پیام به نویسنده مسئول


بازنشر اطلاعات
Creative Commons License این مقاله تحت شرایط Creative Commons Attribution-NonCommercial 4.0 International License قابل بازنشر است.

کلیه حقوق این وب سایت متعلق به نشریه علمی مطالعات تطبیقی هنر می باشد.

طراحی و برنامه نویسی : یکتاوب افزار شرق

© 2024 CC BY-NC 4.0 | Scientific Journal of Motaleate-e Tatbiqi-e Honar

Designed & Developed by : Yektaweb