1- دانشجوی دکتری معماری، دانشکده معماری و هنر، دانشگاه آزاد اسلامی واحد تبریز ، s.hasanpuor@yahoo.om
2- استادیار، دانشکده معماری و هنر، دانشگاه آزاد اسلامی واحد تبریز
چکیده: (6034 مشاهده)
از دیرباز تا کنون روستاهای تاریخی ماسوله و ابیانه با وجود تفاوتهای اقلیمی، جغرافیایی و قدمتی، دارای شباهتهای بسیار متعددی در بخشهای تزئیناتی و معماری بودهاند که وجود چنین اشتراکاتی همواره مورد توجه بسیاری از پژوهشگران بوده است. با توجه به آنکه کاربرد تزئیناتی همچون گرهچینیها در دوران معاصر رو به فراموشی است و همچنین تا کنون تحقیق جامعی در ساختارهای گرهچینی دو روستای ماسوله و ابیانه صورت نگرفته، تحقیق حاضر در تلاش است تا بتواند در حفظ و ثبت چنین میراث ارزشمندی گام بردارد. نگارندگان با بهرهمندی از مطالعات تطبیقی و مقایسهای، پاسخگوی این سؤالات هستند؛ آیا بهکارگیری تزئینات گرهچینی در پیدایش فضاهای معماری و سازگاری اقلیمی دو روستا مؤثر بودهاند؟ چه تفاوتها و تشابهاتی در ساختار بصری الگوهای گرهچینی و عملکردی پنجرههای دو روستا وجود دارند؟ پژوهش، بهصورت توصیفی- تحلیلی و تطبیقی بوده و از تحقیقات کتابخانهای و میدانی در آن بهره گرفته شده و نیز در تحلیل اقلیمی نمونهها، نرمافزار معماری VELUX Daylight Visualizer 3 2019 استفاده شده است. نتایج تحقیق نشان داده که تزئینات گرهچینی در هر دو روستا، موجب خلق فضاهایی همچون؛ دهلیزهای ورودی طبقه همکف، شناشیلها، پیشورودیها و بازشوی پنجرهها بهصورت پنجرههای کوچک و بزرگ و نردهها شدهاند و اینکه در ساخت گرهچینیهای روستای تاریخی ابیانه، از مصالح متنوعتری چون؛ آجر، خشت و چوبهای بومی و اصیلتری نسبت به روستای تاریخی ماسوله استفاده شده است. همچنین، نتایج تحلیلهای اقلیمی در محیط نرمافزاری، نشاندهنده تأثیرات مناسب عملکردی گرهچینیها در کنترل و ورود نور در فصول زمستان و تابستان در هر دو روستا هستند. نتایج تحلیلها در بخش الگوهای دو روستا نیز بیانگر آن است که 18 الگوی گرهچینی در روستای ماسوله و 8 الگوی گرهچینی در روستای ابیانه موجود بوده که از آن بین، 11 درصد از الگوها در دو روستا دارای شباهتهای ساختاری و اسمی هستند.
نوع مطالعه:
پژوهشي |
موضوع مقاله:
معماری و ....