Kazemi S, Moosavi S R. (2019). A Comparative Study on Islamic Art Patterns In the View of Perennial Philosophy and Historians and Based on the Views of Keith Critchlow and Gulru Necipoglu.
mth.
9(17), 93-105.
URL:
http://mth.aui.ac.ir/article-1-1195-fa.html
کاظمی سامره، موسوی گیلانی سید رضی. مطالعه تطبیقی نقوش هنر اسلامی از دیدگاه سنتگرایی و تاریخینگری بر اساس آرای کیت کریچلو و گلرو نجیب اوغلو نشريه علمي مطالعات تطبيقي هنر 1398; 9 (17) :105-93
URL: http://mth.aui.ac.ir/article-1-1195-fa.html
1- مربی گروه هنر، دانشکده دکتر شریعتی، دانشگاه فنی و حرفهای، تهران. ، S-kazemi@tvu.ac.ir
2- دانشیار، گروه فلسفه و حکمت هنر، دانشگاه ادیان و مذاهب، قم.
چکیده: (4608 مشاهده)
بیتردید، نقوش تزئینی، یکی از بارزترین وجوه هنر اسلامی بوده که در تمامی آثار آن دیده میشوند و شناخت عوامل مؤثر بر شکلگیری آنها ضروری مینماید. از طرفی، نیاز به روششناسی در پژوهش و داوری درباره هنر اسلامی، اجتنابناپذیر است. اندیشمندان این عرصه، روشها و رویکردهای متفاوتی را مورد توجه قرار دادهاند که نتایج متفاوتی را نیز بههمراه داشته و تعارضات و اختلافها در این حوزه نیز مبتنی بر این مسأله هستند؛ از جمله این رویکردها، سنتگرایی و تاریخینگری است. تاریخینگران با بهرهگیری از فلسفه تاریخ هگل، میکوشند تا هنر مسلمانان را وابسته و محدود به شرایط تاریخی دانسته و آن را بر اساس مستندات تاریخی مورد تحلیل قرار دهند؛ در حالی که سنتگرایان، به حقایق و حکمتهای جاویدان و مشترک در ادیان معتقد بوده و ماهیت و منشأ هنر اسلامی را در درون سنت دینی که دارای عناصر بیزمان و خارج از عرصه تاریخینگری است، جستجو میکنند. هر یک از این روشها، به زوایا و جنبههای خاصی از ماهیت هنر اسلامی اشاره دارند؛ اما بسیاری از محققین کمسابقه بهعلت عدم شناخت مبانی فکری و پژوهشی آنها، با تناقضات زیادی روبرو شده و سرگشته میشوند. بنابراین شایسته است انواع رویکردها در بررسی نقوش و هنر اسلامی تبیین شوند. از اینرو، تحقیق حاضر عهدهدار پاسخگویی به این سؤال است که مؤلفهها و عناصر شکلدهنده نقوش هنر اسلامی از دیدگاه تاریخینگری و سنتگرایی کدام هستند؟ و چه تفاوتهایی دارند؟
این مقاله با هدف دستیابی به شناختی کاملتر از نقوش و هنر دوره اسلامی و رویکردهای پژوهشی آن، چگونگی نگرش دو دیدگاه سنتگرا و تاریخینگر را به روشی توصیفی- تطبیقی مورد مطالعه قرار داده است. از آنجا که میان سنتگرایان، کیت کریچلو و از میان تاریخینگران، گلرو نجیب اوغلو بهنحوی تخصصی به نقوش هنر اسلامی پرداختهاند، دو کتاب ایشان در این خصوص، مبنای تحقیق قرار گرفته و سعی شده است به شرح و تطبیق آرای آنان پرداخته شود.
نوع مطالعه:
پژوهشي |
موضوع مقاله:
هنرهای کاربردی