1- دانشجوی دکتری، دانشکده علوم انسانی، دانشگاه سمنان ، alireza.shahmohamadi@semnan.ac.ir
2- دانشیار، دانشکده علوم انسانی، دانشگاه سمنان
چکیده: (4801 مشاهده)
در میان فیلمهایی که به موضوع "رؤیا" پرداختهاند، فیلم اینسپشن توانست اقبال چشمگیری بهدست آورد. در میان اندیشمندان قرون میانه، قبلاً ابن عربی بهتفصیل به این موضوع پرداخته و در ساختاری نظاممند، این موضوع را بر اساس اندیشههایی چالشبرانگیز تبیین کرده است. آیا اساساً خط ربطی میان این اندیشه و فیلم وجود دارد؟ این مقاله بر این اساس تلاش میکند، نقاط اشتراک موجود در اینسپشن و اندیشههای ابن عربی و خط رابط میان آنها را مشخص سازد. در این مقاله، تشابهات سطحیتر، کمتر مورد توجه بودهاند و عمده مساعی بر این ایده استوار بوده است که تطابق، در لایههای عمیقتر دنبال شود. بر این مبنا، بهروش توصیفی- تطبیقی، سه محور اصلی مورد توجه قرار گرفته و فیلم بر اساس این سه محور تفسیر شده است. نتایج این پژوهش را میتوان در چند بخش دستهبندی کرد؛ نخست آنکه ابن عربی و نولان در آثار خود، به مرزکشیهای مرسوم میان رؤیا و واقعیت میتازند و تعریف جدیدی از این دو مفهوم ارائه میکنند، دیگر آنکه از نظر آنها حتی دانستن علم تعبیر برای درک صحیحی از یک رؤیا کافی نیست و تشخیص جایگاه حقیقی رؤیا و واقعیت، تعیینکننده است و در آخر، آنها نشان میدهند رؤیا، درجهای از آفرینندگی دارد که میتواند منجر به خلق در جهان ظاهر شود. حاصل نهایی این پژوهش، رابطهای سهگانه و البته در هم تنیده است که میتوان بر اساس آن معتقد شد، فیلم و اندیشههای ابن عربی پیرامون موضوع رؤیا، بر اساس تطابق نظاممندی که میان آنها برقرار است، ساختار رویکردی به این مسأله را در هم میشکنند و چارچوبهای تازهای برای نگرش به این موضوع بهدست میدهند. این موضوع با تفاوت زمانی- مکانی و فرهنگی بین ابن عربی و نویسنده فیلم، امری شگفت مینماید.
نوع مطالعه:
پژوهشي |
موضوع مقاله:
سایر