دوره 7، شماره 13 - ( 6-1396 )
دوره 7 شماره 13 صفحات 164-149 |
برگشت به فهرست نسخه ها
Download citation:
BibTeX | RIS | EndNote | Medlars | ProCite | Reference Manager | RefWorks
Send citation to:
BibTeX | RIS | EndNote | Medlars | ProCite | Reference Manager | RefWorks
Send citation to:
Najafipor A. Comparative study of Prefaces written by Doust Muhammad Gvashany Qutb al-Din Muhammad sources Safavid art. mth 2017; 7 (13) :149-164
URL: http://mth.aui.ac.ir/article-1-713-fa.html
URL: http://mth.aui.ac.ir/article-1-713-fa.html
نجفی‌پور اکرم. مطالعه تطبیقی دیباچه دوست‌محمد گواشانی هروی و دیباچه قطبالدین محمد قصه‌خوان. نشريه علمي مطالعات تطبيقي هنر. 1396; 7 (13) :149-164
دانشکده هنر، دانشگاه الزهرا، تهران ، Anp.2049@yahoo.com
چکیده: (6442 مشاهده)
از منابع مکتوب تاریخ هنر در ایران می‌توان از دو دیباچه نام برد که در فاصله یک دهه در عصر صفوی به رشته تحریر درآمده‌اند. یکی دیباچه دوست‌محمد گواشانی بر مرقع بهرام میرزا (952 ه. ق.) و دیگری دیباچه قطبالدین محمد قصه خوان بر مرقع شاه‌طهماسب (964 ه. ق.) است. نویسندگان بسیاری در عصر صفوی از مطالب این دو دیباچه به صورت مستقیم و غیرمستقیم در نگارش کتب مرتبط با خوشنویسی و نقاشی بهره‌مند شده‌اند.
کویین، نویسنده کتاب تاریخ‌نویسی در روزگار شاه‌عباس، معتقد است مورخان عصر صفوی اصول نگارشی خاصی را در دیباچه نویسی رعایت می‌کردند. ازجمله ذکر منابع، مدح حامی کتاب و ذکر انگیزه‌ها و دلایل نگارش اثر و... .
این نوشتار به روش توصیفی- تحلیلی بر پایه مطالعات کتابخانه‌ای باهدف معرفی دو دیباچه ارزشمند از منابع مکتوب هنر ایران، در پی پاسخ‌گویی به این پرسش است که قصه خوان در نگارش دیباچه مرقع شاه طهماسب تا چه میزان از متن دیباچه دوست‌محمد تأثیر پذیرفته است و در این راستا سعی دارد تفاوت‌ها و اشتراکات ساختاری و محتوایی هر دو متن را با ادعای کویین مبتنی بر پیروی مورخان دوره صفوی از الگویی خاص شناسایی کند.
تفاوت در شیوه نگارش و عدم اشتراک دیدگاه نویسنده‌ها در بیان تاریخی از نقاط افتراق این دو متن هستند. دوست‌محمد، داستان خط و نقاشی را در سیر تاریخی آن بیان کند و قصه خوان در پی خلق یک متن ادبی با محتوای تاریخ هنر است. قطبالدین و دوست‌محمد از اصولی که کویین از آن ها نام می‌برد، پیروی می‌کند؛ البته دیباچه دوست‌محمد فاقد بعضی از معیارهاست. ازآن‌جا‌که مطالب هر یک از دیباچه‌ها مکمل دیگری است، مقایسه تطبیقی دو متن به رفع ابهاماتی در زمینه تاریخ هنر ایران کمک می‌کند.
کویین، نویسنده کتاب تاریخ‌نویسی در روزگار شاه‌عباس، معتقد است مورخان عصر صفوی اصول نگارشی خاصی را در دیباچه نویسی رعایت می‌کردند. ازجمله ذکر منابع، مدح حامی کتاب و ذکر انگیزه‌ها و دلایل نگارش اثر و... .
این نوشتار به روش توصیفی- تحلیلی بر پایه مطالعات کتابخانه‌ای باهدف معرفی دو دیباچه ارزشمند از منابع مکتوب هنر ایران، در پی پاسخ‌گویی به این پرسش است که قصه خوان در نگارش دیباچه مرقع شاه طهماسب تا چه میزان از متن دیباچه دوست‌محمد تأثیر پذیرفته است و در این راستا سعی دارد تفاوت‌ها و اشتراکات ساختاری و محتوایی هر دو متن را با ادعای کویین مبتنی بر پیروی مورخان دوره صفوی از الگویی خاص شناسایی کند.
تفاوت در شیوه نگارش و عدم اشتراک دیدگاه نویسنده‌ها در بیان تاریخی از نقاط افتراق این دو متن هستند. دوست‌محمد، داستان خط و نقاشی را در سیر تاریخی آن بیان کند و قصه خوان در پی خلق یک متن ادبی با محتوای تاریخ هنر است. قطبالدین و دوست‌محمد از اصولی که کویین از آن ها نام می‌برد، پیروی می‌کند؛ البته دیباچه دوست‌محمد فاقد بعضی از معیارهاست. ازآن‌جا‌که مطالب هر یک از دیباچه‌ها مکمل دیگری است، مقایسه تطبیقی دو متن به رفع ابهاماتی در زمینه تاریخ هنر ایران کمک می‌کند.
ارسال پیام به نویسنده مسئول
| بازنشر اطلاعات | |
 |
این مقاله تحت شرایط Creative Commons Attribution-NonCommercial 4.0 International License قابل بازنشر است. |
