شکار یکی از جنبههای مهم زندگی انسان را از گذشتههای بسیار دور به خود اختصاص داده است. پس از استقرار انسان در دشت و شکلگیری روستاها و شهرها به بُعد تفننی شکار علاوهبر نقش معیشتی آن توجه میشود؛ به طوری که مکانهای مخصوصی با عنوان شکارگاه شکل میگیرد. با ورود اسلام به ایران همچنان به امر شکار توجه میشود و تا قرون متأخر اسلامی بهویژه دوران صفوی و قاجار ادامه مییابد؛ وجود نقشمایههای متعدد شکار بر روی آثار هنری این دوران مؤید این سخن است. باتوجهبه اینکه تاکنون درباره اهمیت نقشمایه شکار در آثار هنری دوره قاجار بهخصوص اوایل قاجار تحقیق جامعی صورت نگرفته، پژوهش پیشِرو نخستین تلاشی است که در این زمینه صورت میگیرد و ضرورت انجام آن را روشن میکند. براین اساس، سؤالات اصلی پژوهش در راستای اهمیت موضوع عبارتاند از: شواهد تاریخی و هنری موجود از نقشمایه شکار و الگویهای ایجاد نقوش در اوایل دوره قاجار کدامند؟ اهمیت و نقش شکار بهعنوان مهمترین سرگرمی شاهان اوایل قاجار چگونه تبیین میشود؟ روش به کاررفته در این پژوهش تاریخی ـ تحلیلی است؛ در این راستا از منابع مکتوب دستِ اول و شواهد هنری و تاریخی به منظور دستیابی به تحلیلها و نتایج مطلوب استفاده شده است. هدف از پژوهش حاضر اینست که با مطالعه متون تاریخی و هنری موجود نقشمایه شکار در اوایل دوره قاجار و جایگاه آن در میان آثار هنری این دوره بازشناسی شود. نتایج پژوهش نشان میدهد که شاهان اوایل دوره قاجار با الگوپذیری از دوره صفوی و با بازگشت به دوران پیش از اسلام، اقدام به ایجاد شکارگاههای متعدد نمودند. نقوش شکارگاههای اوایل این دوره حاوی بستری طبیعی، حصاری پیرامون و مکانی جهت اتراق پادشاه، پسران و ملازمان وی به مدت چند روز بوده است؛ در این شکارگاهها حیوانات رها میشدند و شاه به شکار آنها میپرداخت که نتیجه حتمی آن شکار حیوان موردنظر و نمایش قدرت شاه است.
بازنشر اطلاعات | |
این مقاله تحت شرایط Creative Commons Attribution-NonCommercial 4.0 International License قابل بازنشر است. |