دانشجوی کارشناسی ارشد مرمت آثار، دانشگاه هنر اصفهان. ، mehdi.arsha@yahoo.com
چکیده: (9 مشاهده)
نسخۀ دستنویس شاهنامۀ فردوسی محفوظ در کتابخانۀ ملی فلورانس، مورخ ۶۱۴ قمری، یکی از کهنترین و ارزشمندترین نسخههای این اثر حماسی بهشمار میرود. این پژوهش با نیل به تحلیل ساختاری و هنری این نسخه، با تمرکز بر جنبههای کتابت و کتابآرایی، تزئینات، رسمالخط و انجامۀ آن، انجام شده است و از منظر هدف بنیادی بهشمار میآید. مطالعات پیشین عمدتاً بر جنبههای ادبی، روایی و اختلافات متنی نسخههای شاهنامه متمرکز بودهاند، این تحقیق به خلأ پژوهشی در زمینۀ ویژگیهای هنری و ساختاری دستنویس فلورانس پرداخته و تلاش دارد تا درک جامعی از ارزشهای هنری آن ارائه دهد. روش پژوهش به صورت کیفی و بر مطالعۀ تطبیقی و بررسیهای کتابخانهای استوار است. ابتدا، پیشینۀ تحقیقات مرتبط با این دستنویس مرور شده و سپس ویژگیهای هنری برجستۀ دورۀ سلجوقی، از جمله کاربرد اقلام نسخ و کوفی، تزئینات اسلیمی و کتیبهها بررسی شدهاند. پرسش اصلی این پژوهش پیرامون اصالت اثر مطرح میگردد؛ آیا انجامۀ اثر از منظر کتابت و کتابآرایی اصیل است؟ سبک و مطالب نوشتهشده در انجامۀ اثر، با سایر آثار این دوره تشابه دارد و این تشابهات از چه وجوهی قابل بررسی هستند؟ محور اصلی این پژوهش، تحلیل انجامۀ نسخۀ فلورانس و نقد ادعاهای مطرحشده دربارۀ اصالت یا جعل آن و با تأکید بر سنتهای کتابت و کتابآرایی در عهد سلجوقی است. عناصر بررسیشده در این تحقیق، بیانگر پیوند عمیق نسخۀ فلورانس با سنتهای هنری و کتابت دورۀ سلجوقی هستند. پژوهشِ در دست، با مقایسه دقیق انجامۀ این نسخه با دیگر نسخههای همدوره، از جمله دستنویسهای معتبر دورۀ سلجوقی، شواهد معتبری برای تأیید اصالت آن ارائه میدهد. نتایج پژوهش مبین این نکته هستند که نسخۀ فلورانس نهتنها از منظر هنری و ساختاری با معیارهای کتابآرایی دورۀ سلجوقی همخوانی دارد، بلکه انجامۀ آن نیز با شواهد تاریخی و سبکشناختی، اصالت این دستنویس را تأیید میکند. این یافتهها بر اهمیت این نسخه بهعنوان شاهدی برجسته از هنر و فرهنگ دورۀ سلجوقی تأکید دارند.
شمارهی مقاله: 12
نوع مطالعه:
پژوهشي |
موضوع مقاله:
سایر