دوره 8، شماره 16 - ( 12-1397 )
دوره 8 شماره 16 صفحات 65-49 |
برگشت به فهرست نسخه ها
Download citation:
BibTeX | RIS | EndNote | Medlars | ProCite | Reference Manager | RefWorks
Send citation to:
BibTeX | RIS | EndNote | Medlars | ProCite | Reference Manager | RefWorks
Send citation to:
Shafizadeh A. A Comparative Study into “Gere Geometric Designs” in Islamic Architecture and Principle of “Perceptual Creation” in the Mystical Thoughts of Ibn Arabi. mth 2019; 8 (16) :49-65
URL: http://mth.aui.ac.ir/article-1-981-fa.html
URL: http://mth.aui.ac.ir/article-1-981-fa.html
شفیع زاده اسداله. مطالعه تطبیقی «تزئینات نقوش هندسیِ گره (گره چینی)» در معماری اسلامی و قاعده عرفانی «تجدد امثال» در اندیشه ابن عربی. نشريه علمي مطالعات تطبيقي هنر. 1397; 8 (16) :49-65
استادیار، دانشکده هنر و معماری، دانشگاه آزاد اسلامی واحد اهر ، shafizade.a@gmail.com
چکیده: (4500 مشاهده)
این مقاله در صدد است شرحِ تحلیلی و تطبیقی مابین صور تجریدی نقوش هندسی (گره چینی) در تزئینات معماری اسلامی و قاعده عرفانیِ «تجدد امثال»، با رویکرد تطبیقیِ وجودِ هم‌ارزی، تمثال و همانند‌ساختی، میان نظام جزئی و نظام کلی عالم (سلسله مراتب عالم)، ارائه نماید. در جهان‌شناسی عرفانی ابن عربی، نحوه فاعلیت حق‌تعالی، بر مبنای وحدت شخصی وجود و به‌نحو «تجلّی» بوده که تجلیات حق‌تعالی به‌طور دائم و پایان‌ناپذیر و مداوم صورت می‌گیرند؛ لذا در این دیدگاه، اشیا به‌طور مستمر در حال تغییر و تحول بوده و حق در هر لحظه و آنی به‌صورت بی‌شمار متجلی می‌شود. بر این اساس، صور تجریدی نقوش هندسی گره در هنر و معماری اسلامی و نقش‌های بی‌نهایت گسترش‌پذیر آن، برگرفته از قواعدی هستند که نمادی از مفهوم عارفانه «کثرت در وحدت» و «وحدت در کثرت» است. در این پژوهش که به‌روش تحقیق توصیفی، تحلیلی، تطبیقی و با تلفیقی از دو رویکرد کمّی و کیفی انجام گرفته است، این نتیجه به‌دست آمد که با توجه به تقارن و هم‌زمانی پیدایی نقش‌های هندسیِ گره در معماری اسلامی و نگرش‌های عرفانی در فلسفه اسلامی، خصوصیات به‌کار گرفته‌شده در نقش‌های هندسیِ گره که دارای سه مشخصه «قابلیّت تکرار به‌شرط تکامل»، «قابلیّت زایش، تطوّر و تبدّل به‌واسطه نقوش ثانوی» و «نداشتن آلت خارج در عین کثرت نقوش» هستند، همانند ساخت قاعده «تجدد امثال» در دیدگاه عرفانیِ ابن عربی و شارحان وی بوده و هدف هنرمند عارف در خلق صُورِ بی‌نهایت کثرت‌پذیرِ نقوشِ هندسیِ گره، نشان دادن خلق مداوم و استکمالی ممکنات در تجلیات الهی به‌صورت خلع و لبس بوده که به‌طریقِ نقش‌های بافته، متکثّر و تکرارپذیر اشکال هندسی در فضاسازی معماری اسلامی، بازآفرینی و خلق مجدد می‌شوند.
نوع مطالعه: پژوهشي |
موضوع مقاله:
معماری و ....
ارسال پیام به نویسنده مسئول
| بازنشر اطلاعات | |
 |
این مقاله تحت شرایط Creative Commons Attribution-NonCommercial 4.0 International License قابل بازنشر است. |
