دوره 7، شماره 14 - ( 12-1396 )
دوره 7 شماره 14 صفحات 99-83 |
برگشت به فهرست نسخه ها
1- دانشجوی کارشناسی ارشد، صنایع‌دستی، دانشکده صنایع‌دستی، دانشگاه هنر اصفهان ، zsedighi90@yahoo.com
2- استادیار، دانشکده صنایع‌دستی، دانشگاه هنر اصفهان
2- استادیار، دانشکده صنایع‌دستی، دانشگاه هنر اصفهان
چکیده: (4336 مشاهده)
تذهیب قرآن بخش مهمی از هنر تذهیب ایرانی- اسلامی را تشکیل می‌دهد. مسئله‌ای که در این تحقیق دنبال می‌شود، آشنایی و شناخت بیشتر هنر تذهیب به‌ویژه تذهیب‌های قرآنی دوره قاجار است. نقش و رنگ و ترکیب‌بندی از عوامل مهم در بازشناسی و تفکیک مکاتب هنری تذهیب هستند که در سه نسخه قرآن مُذَّهَب مکتب قاجار با کدهای (47): کاتب اشرف‌الکتاب اصفهانی و مُذَّهِب فتح‌الله نقاش، (41): کاتب حسین ارسنجانی و (4): کاتب علیرضا پرتو اصفهانی، ثبت‌شده در موزه و کتابخانه ملی ملک، بررسی و مطابقت شده‌اند. با تجزیه‌وتحلیل این سه نسخه به پرسش اصلی این تحقیق یعنی «قرآن‌های دوره قاجار چه ویژگی‌های بصری دارند و این ویژگی‌ها چگونه مورد تحلیل و تبیین قرار می‌گیرند؟» پاسخ داده شده است. روش این تحقیق، کیفی و استقرایی بوده و از نقطه‌نظر بررسی داده‌ها، توصیفی - تحلیلی است؛ هم‌چنین در جهت هدف اصلی این تحقیق یعنی «مطالعه و شناخت عناصر بصری حاکم بر سبک کمال‌گرای هنر تذهیب دوره قاجار به‌ویژه در نسخ خطی قرآن» گام برداشته شده است. شیوه گردآوری اطلاعات، تحقیق میدانی و کتابخانه‌ای است و منابعی مانند نسخ مذهب قرآن، مقاله، پایان‌نامه و کتاب موردمطالعه قرار گرفته‌اند. یافته‌های این تحقیق، نشان‌دهنده تفاوت در نوع و کاهش تنوع نقش‌مایه‌های اسلیمی و ختایی و نیز تجمل و گستردگی سطوح تذهیب و ترصیع در صفحات ابتدایی و گاه انتهایی نسخه‌های قرآنی این دوره است. اضافه شدن سرلوح‌های تاج‌مانند پرکار و ظریف، تعدد حاشیه‌های باریک در ترکیب‌بندی و به‌کارگیری رنگ‌های درخشان و خالص به‌خصوص رنگ طلایی در سطح گسترده از ویژگی‌های مهم تذهیب‌های قرآنی دوره قاجار است.
نوع مطالعه: پژوهشي |
موضوع مقاله:
هنرهای تجسمی
| بازنشر اطلاعات | |
 |
این مقاله تحت شرایط Creative Commons Attribution-NonCommercial 4.0 International License قابل بازنشر است. |