دوره 11، شماره 21 - ( 2-1400 )                   دوره 11 شماره 21 صفحات 34-15 | برگشت به فهرست نسخه ها


XML English Abstract Print


Download citation:
BibTeX | RIS | EndNote | Medlars | ProCite | Reference Manager | RefWorks
Send citation to:

zadamiri S, Mohammad zadeh M, charkhi R. A visual narration and a comparison of the pictures of the enunciation of the birth of Jesus in Islam and Christianity. mth 2021; 11 (21) :15-34
URL: http://mth.aui.ac.ir/article-1-1658-fa.html
زادامیری سمیه، محمدزاده مهدی، چرخی رحیم. روایت تصویری و تطبیق نگاره های بشارت تولد حضرت عیسی(ع) در اسلام و مسیحیت. نشريه علمي مطالعات تطبيقي هنر. 1400; 11 (21) :15-34

URL: http://mth.aui.ac.ir/article-1-1658-fa.html


1- کارشناسی ارشد هنر اسلامی، دانشکده هنرهای تجسمی، دانشگاه هنر اسلامی تبریز.
2- استاد، دانشکده هنرهای تجسمی، دانشگاه هنر اسلامی تبریز. ، m.mohammadzadeh@tabriziau.ac.ir
3- استادیار، دانشکده هنرهای تجسمی، دانشگاه هنر اسلامی تبریز.
چکیده:   (2989 مشاهده)
هنر ادیان اسلام و مسیحیت، در خدمت اعتقادات و روایات دینی کتب قرآن کریم و انجیل قرار داشته و هنرمندان ادیان مذکور با توجه به شرایط تاریخی و اجتماعی، دست به خلق آثاری با مضامین دینی زده ­اند. بشارت تولد عیسی (ع) نیز از جمله موضوعات دینی مشترک میان دو دین اسلام و مسیحیت است که مورد توجه هنرمندان در ادوار مختلف قرار گرفته است. اغلب نگاره ­های بشارت تولد عیسی (ع)، در هنر مسیحیت با اهداف دینی ترسیم می­شدند. در واقع، این کار به منظور درک بهتر آموزه ­های انجیل برای مردم انجام می­ گرفت. مقاله حاضر، به بررسی ارتباط دین و هنر می ­پردازد و قصد دارد با مطالعه تطبیقی و محتوایی تصاویر معجزه بشارت تولد حضرت عیسی (ع) در ادیان اسلام و مسیحیت مشخص شود روایت بصری کدام تصویر انطباق بیشتری با دینی که در آن به تصویر درآمده دارد؟ و تأثیر دین در کدام عنصر یا عناصر تصویری نمود یافته است؟ همچنین، چه تفاوت­ ها و شباهت­ های بصری در تصاویر معجزه بشارت در میان ادیان اسلام و مسیحیت وجود دارند؟ این تحقیق، به روش توصیفی، تطبیقی و تحلیلی و با هدف بررسی میزان تطبیق تصاویر معجزه بشارت تولد حضرت عیسی (ع) در دو دین مذکور صورت گرفته است. اطلاعات و نمونه ­های مطالعاتی این پژوهش، به شیوه کتابخانه ­ای و اینترنتی گردآوری شده‌اند. یافته ­های این تحقیق نشان می ­دهند با توجه به مفاهیم و اعتقادات تقریباً مشابه در دو دین اسلام و مسیحیت که در مورد معجزه بشارت تولد حضرت عیسی (ع) وجود دارند، نگارگران مسلمان در به تصویر کشیدن برخی عناصر تصویری این موضوع، گاه متأثر از هنرمندان مسیحی بوده و گاه به آیات قرآن و متون تفسیری وفادار مانده ­اند. هنرمندان مسیحی نیز در بازنمایی این موضوع، بسیار نزدیک به تفاسیر انجیل عمل کرده و در این راه از نماد نیز استفاده نموده ­اند.
متن کامل [PDF 1823 kb]   (840 دریافت)    
نوع مطالعه: پژوهشي | موضوع مقاله: هنرهای تجسمی

فهرست منابع
1. قرآن کریم (1386). ترجمه مهدی الهی قمشه‌ای، چاپ سوم، قم: آیین دانش.
2. عهد جدید. (1895) ترجمه روگرت بروس، لندن: bfbs.
3. کتاب مقدس: عهد عتیق و عهد جدید. (1379) ترجمه هنری مرتن، فاضل‌خان همدانی و ولیم گلن، تهران :اساطیر.
4. آگوستین، قدیس (1380). اعترافات قدیس آگوستین. ترجمه سایه میثمی، چاپ چهارم، تهران: سهروردی.
5. بی‌بار، آن‌ماری (1395). دایره‌المعارف مصور مسیحیت. ترجمه حبیب بشیرپور و معصومه انصاری، چاپ اول، تهران: سایان.
6. بیومی مهران، محمد (1383). بررسی تاریخی قصص قرآن. ترجمه سید محمد راستگو، چاپ اول، جلد سوم، تهران: علمی و فرهنگی.
7. جزایری، نعمت‌الله (1392). قصص‌الانبیا (تاریخ انبیا از آدم تا خاتم). ترجمه صادق حسن‌زاده و حسین حسن‌زاده، چاپ پنجم، قم: اجود.
8. حسینی‌راد، عبدالمجید (1384). شاهکار نگارگری ایران. چاپ اول، تهران: موزه هنرهای معاصر تهران.
9. حیدری، علی؛ حسنی‌جلیلیان، محمدرضا؛ نوری، علی و یاراحمدی، مریم (1397). بررسی جایگاه و نقش عصا در اساطیر و ادیان. ادبیات عرفانی و اسطوره‌شناختی، سال چهاردهم (53)، 186-155.
10. راستی‌ماسوله، مهتاب (1392). "تصویرپردازی عیسی مسیح (ع) در نقاشی اسلامی". پایان‌نامه کارشناسی ارشد، هنرهای اسلامی. دانشگاه هنر اسلامی تبریز.
11. سادات ناجی، زهره؛ خلیلی نوش‌آبادی، اکرم و علیزمانی، امیر عباس (1394). تأملی در باب کارآمدی برهان معجزه در الهیات مسیحی با نگاهی به کاربرد آن در سنت اسلامی. فصلنامه اندیشه نوین دینی، 11 (43)، 94-79.
12. سرمستانی، جمشید؛ ابراهیم، علیرضا و حاج ابراهیمی، طاهره (1399). ماهیت روح‌القدس از دیدگاه قرآن کریم و کتاب مقدس. پژوهشنامه ادیان، سال چهاردهم (27)، 82-61.
13. شایسته‌فر، مهناز (1386). معرفی نسخه خطی آثار‌الباقیه موجود در کتابخانه مدرسه عالی شهید مطهری. مطالعات هنر اسلامی، 3 (6)، 42-25.
14. شایسته‌فر، مهناز؛ کیانی، کتایون و شایسته‌فر، زهره (1390). بررسی موضوعی شمایل‌نگاری پیامبر اسلام (ص) در نگارگری دوره ایلخانی و حضرت مسیح در نقاشی مذهبی بیزانس متأخر. مطالعات هنر اسلامی، 7 (14)، 41-60.
15. طباطبائی، محمدحسین (1384). تفسیرالمیزان. ترجمه محمد باقر موسوی همدانی، چاپ بیستم، جلد سوم، قم: اسلامی.
16. عکاشه، ثروت (1380). نگارگری اسلامی. ترجمه غلامرضا تهامی، چاپ اول، تهران: حوزه هنری.
17. کاویانی‌پویا، حمید و امیری‌زرند، امیره (1397). عصا و جایگاه نمادین آن در فرهنگ‌ها و باورهای باستانی. ادبیات تطبیقی، سال دهم (19)، 202-181.
18. کیپنبرگ، اچ. جی. (1372). شمایل‌نگاری و دین. ترجمه مجید محمدی. نامه فرهنگ، (16)، 139-147 .
19. گری، بازیل (1383). نقاشی ایرانی. ترجمه عربعلی شروه، چاپ اول، تهران: دنیای نو.
20. محمدزاده، مهدی (1387). قصص قرآنی به روایت نگارگران مکتب ایلخانی تبریز در جامع‌التواریخ. مطالعات هنر اسلامی، (4)، 19-8.
21. مکارم شیرازی، ناصر (1377). تفسیر نمونه. چاپ پانزدهم، جلد سیزدهم، تهران: دارالکتب الاسلامیه.
22. موسوی‌لر، اشرف‌السادات؛ حسامی، منصور و خسروی‌راد، زهرا (1397). شمایل‌شناسی پیکره حضرت مریم در نقاشی‌های دوره رنسانس و تطبیق آن با صفات حضرت مریم (س) در آیات سوره‌های قرآنی. زن در فرهنگ و هنر، 10 (4)، 525-497.
23. مولوی، جلال‌الدین محمد (1336). مثنوی معنوی. اهتمام و تصحیح رینولد الین نیکلسون، چاپ اول، تهران: امیرکبیر.
24. نوروزی‌طلب، علیرضا (1395). معرفی و تحلیل هنر بیزانس. هنر و تمدن شرق، سال‌ چهارم 11)، 3-8 ).
25. نیشابوری، ابواسحاق‌ابراهیم‌بن‌منصور‌ابن‌خلف (1386). قصص‌الانبیا (داستان پیغامبران). به اهتمام حبیب یغمائی، چاپ پنجم، تهران: علمی و فرهنگی.
26. وارنر، رکس (1386). دانشنامه اساطیر جهان. ترجمه ابوالقاسم اسماعیل‌پور، چاپ اول، تهران: اسطوره.
27. وربلوسکی، آر.جی.تسوی (1383). نور و تاریکی. ترجمه شیرین خادمی. فرهنگستان هنر، خیال، 12، 54-65 .
28. هارت، فردریک (1382). سی و دو هزار سال تاریخ هنر. ترجمه گروه مترجمان به سرپرستی هرمز ریاحی، چاپ اول، تهران. پیکان.
29. هارت، فردریک (1386). تاریخ هنر رنسانس در ایتالیا نقاشی، معماری، مجسمه‌سازی. ترجمه هرمز ریاحی، نسرین طباطبایی، فریبرز مجیدی و ناتالینا ایوانووا، چاپ اول، تهران. کتابسرای تندیس.
30. هال، جیمز (1392). فرهنگ نگاره‌ای نمادها در هنر شرق و غرب. ترجمه رقیه بهزادی، چاپ ششم، تهران: فرهنگ معاصر.
31. هوشنگی، لیلا و غلامیان، ریحانه (1394). نگارگری و شمایل‌نگاری: تجلی هنر دینی در میان شیعیان امامیه و مسیحیان ارتدوکس. معرفت ادیان، سال ششم (22)، 7-32 .
32. یاحقی، محمد‌جعفر (1391). فرهنگ اساطیر و داستان‌واره‌ها در ادبیات فارسی. چاپ چهارم، تهران: فرهنگ معاصر.
33. یاسینی، سیده راضیه (1395). مطالعه تطبیقی شمایل حضرت مریم(س) در نگارگری اسلامی و نقاشی مسیحی. الهیات هنر، (6)، 5-36 .
34. González, José María Salvador (2012). The Virgin of the Annunciation: A Paradigm of Humility in Medieval Doctrine and Imagery. Electronic Journal of Antiquity, Middle & Modern Ages, (15), 318-357.
35. González, José María Salvador (2013). Flos de radice Iesse. Hermeneutic approach to the subject of the lily in Spanish Gothic painting of The Annunciation from patristic and theological sources. Eikón /Imago, 2 (4), 183-222. [DOI:10.5209/eiko.73385]
36. González, José María Salvador (2015). The Virgin Mary as a model of obedience inthe patristic tradition and her representation inthe late medieval iconography of the Annunciation. Social Sciences and Humanities Journal (SSHJ), 10 (8), 2-23.
37. González, José María Salvador (2020). The Annunciation in Fra Filippo Lippi: interpreting some symbolic variants. De Medio Aevo academic journal, (12), 39-63.
38. Hodne, Lasse (2012). The Virginity of The Virgin A Study in Marian iconography. Roma: Scienze e Lettere Roma.
39. Hodne, Lasse (2014). Light Symbolism in Gentile da Fabriano's Vatican Annunciation.. Eikón /Imago, 2 (6), 33-50. [DOI:10.5209/eiko.73395]
40. Holmes, Megan (1999). Fra Filippo Lippi The Carmelite Painter. London: Yale University Press.
41. Kadoi, Yuka (2009). Islamic Chinoiserie and The Art of Mongol Iran. Edinburgh: Edinburgh University Press. [DOI:10.1515/9781474469678]
42. Poppi, Fabio Indìo Massimo & Kravanja, Peter (2017). Annuntiatio Domini: Metaphoric conceptualization and gesture analysis in painted representations of the Annunciation. Public Journal of Semiotics, 8 (1), 26-45. [DOI:10.37693/pjos.2017.8.16989]
43. Tabot Rice, Daivid & Gray, Basil (1976). The Illustration to the word history of Rashid al- Din. United States: Edinburgh University Press.
44. URL 1: https://www.metmuseum.org/art/collection/search/461448 (access date: 2021/11/12).
45. URL 2: https://www.akg-images.fr/CS.aspx?VP3=SearchResult&VBID= 2UMESQJ9CMQRLE (access date: 2021/11/12).
46. URL 3: https://www.meisterdrucke.uk/artist/Fra-Angelico/2.html (access date: 2021/11/12).
47. URL 4: https://gallica.bnf.fr/ark:/12148/btv1b84496839/f20.item.r= Tr%C3%A8s+belles+Heures+de+Notre-Dame (access date: 2021/11/12).
48. URL 5: https://www.wga.hu/frames-e.html?/html/f/franceso/05/index.html (access date: 2021/11/12).
49. URL 6: https://images.is.ed.ac.uk/luna/servlet/ Jami' al-Tawarikh (World History) (access date: 2018/06/02).
50. URL 7: https://images.is.ed.ac.uk/luna/servlet/s/gvw927 World History, f.100r - Oriental Manuscripts.htm (access date: 2019/06/12).
51. URL 8: https://gallica.bnf.fr/MUḤAMMAD IBN AḤMAD AL-BĪRŪNĪ, m. après 442 h/1050. Al-Āṯār al-bāqiya ʿan al-qurūn al-ẖāliya (access date: 2019/06/14).
52. URL 9: https://images.is.ed.ac.uk, Rashid al-Din Ṭabib Jami' al-Tawarikh Worl Or.Ms.20: f.22r (access date: 2018/06/02).

ارسال نظر درباره این مقاله : نام کاربری یا پست الکترونیک شما:
CAPTCHA

ارسال پیام به نویسنده مسئول


بازنشر اطلاعات
Creative Commons License این مقاله تحت شرایط Creative Commons Attribution-NonCommercial 4.0 International License قابل بازنشر است.

کلیه حقوق این وب سایت متعلق به نشریه علمی مطالعات تطبیقی هنر می باشد.

طراحی و برنامه نویسی : یکتاوب افزار شرق

© 2024 CC BY-NC 4.0 | Scientific Journal of Motaleate-e Tatbiqi-e Honar

Designed & Developed by : Yektaweb